ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΗΣ Α΄ ΚΛΙΣΗΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Στα ουσιαστικά της λατινικής γλώσσας διακρίνουμε:

Α) Τρία γένη-genus:

Αρσενικό (Masculinum)

Θηλυκό (Feminimum)

Ουδέτερο (Neutrum)

Β) Δύο αριθμούς-numerus:

Ενικός (Singularis)

Πληθυντικός (Pluralis)         

Γ) Έξι πτώσεις-casus:

Ονομαστική (nominativus)

Γενική (genetivus)

Δοτική (dativus)

Αιτιατική (accusativus)

Κλητική (vocativus)

Αφαιρετική (ablativus)

Δ) Πέντε κλίσειςdeclinatio:

Α΄ κλίση (prima)

Β΄ κλίση (secunda)

Γ κλίση (tertia)

Δ΄ κλίση (quarta)

Ε΄ κλίση  (quinta).

ΤΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΗΣ Α΄ ΚΛΙΣΗΣ

Περιλαμβάνει ουσιαστικά αρσενικού και θηλυκού γένους που λήγουν σε – a (gen.-ae) poeta-ae, regina-ae, terra-ae.

Τα αρσενικά και τα θηλυκά κλίνονται ως εξής:

                  Numerus Singularis                  Numerus Pluralis

nominativus	regin-a	regin-ae
genetivus	regin-ae	regin-arum
dativus	regin-ae	regin-is
accusativus	regin-am	regin-as
vocativus	regin-a	regin-ae
ablativus	regin-a	regin-is

Παρατηρήσεις:

Τα θηλυκά dea (=θέα) και filia (=κόρη) σχηματίζουν τη δοτική και αφαιρετική του πληθυντικού και με την κατάληξη -abus , για να αποφευχθεί η σύγχυση με τα αρσενικά deus-i (=θεός) και filius-i (=γιος) αντίστοιχα: deis/ deabus, fillis/ filiabus.

Τα ουσιαστικά της α΄ κλίσης είναι θηλυκά εκτός όσων δηλώνουν ανδρικό όνομα ή επάγγελμα ή ιδιότητα, αρσενικό ζώο, όνομα λαού /μήνα / βουνού / ποταμού. Εξαιρείται το Alia-ae (=ο ποταμός Αλίας), που είναι θηλυκό.

Ουσιαστικά μόνο ενικού αριθμού (singularia tantum) είναι:

-τα κύρια ονόματα προσώπων ή πραγμάτων:

-τα ονόματα φυσικών σωμάτων: (=σελήνη)

-τα ονόματα αφηρημένων εννοιών: (=δικαιοσύνη), (=γηρατειά).

Ουσιαστικά μόνο πληθυντικού αριθμού (pluralia tantum) είναι τα:

a) τα παρακάτω ονόματα:

 -insidiae-arum (=ενέδρα, δόλος)

-tenebrae-arum (=σκοτάδι)

-divitiae-arum (=πλούτη)

b) τα ονόματα πόλεων ή εθνών, όπως:

-Belgae-arum (=οι Βέλγοι)

-Cannae-arum (=οι Κάννες)

-Athenae-arum (=η Αθήνα).

Τα κύρια ονόματα που προέρχονται από την ελληνική γλώσσα σχηματίζουν κάποιες πτώσεις και κατ’ αναλογία με τις ελληνικές καταλήξεις

                                              Numerus Singularis

nominativus	Aeneas	Anchises	Nympha/ Nymphe	Cassiope
genetivus	Aeneae	Anchisae	Nymphae/ Nymphes	Cassiopes
dativus	Aeneae	Anchisae	Nymphae	Cassiopae
accusativus	Aeneam/ Aeneam	Anchisam/ Anchisen	Nymphen	Cassiopen
vocativus	Aenea	Anchisa/ Anchise	Nymphe	Cassiope
ablativus	Aenea	Anchisa	Nymphe	Cassiope

                                  

nominativus	Andromeda/ Andromede	Perses
genetivus	Andromedae/ Andromedes	Persae
dativus	Andromedae	Persae
accusativus	Andromedam/ Andromedan/ Andromeden	Persam/ Persen
vocativus	Andromeda/ Andromede	Perse/ Persa
ablativus	Andromeda/ Andromede	Perse/ Persa

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΘΑΝΟΠΟΥΛΟΥ