Κριτήριο Αξιολόγησης-Χιούμορ

Κριτήριο Αξιολόγησης- Χίουμορ

Κείμενο 1

[Η ανάγκη για χιούμορ και γέλιο στην εποχή μας]

Η καθολική ανάγκη του ανθρώπου για γέλιο ικανοποιούνταν ανέκαθεν μέσα από τις καθημερινές σχέσεις και επαφές (ανέκδοτα, πλάκες, αστεία κλπ), αλλά και από επαγγελματίες του κωμικού (γελωτοποιούς, θέατρο, επιθεώρηση, κινηματογράφο, θέατρο σκιών κ.ά).

Εκείνο που φαίνεται να αλλάζει στην εποχή μας είναι ότι όλο και περισσότερο κάνουν την εμφάνισή τους καινούργιες επαγγελματικές ομάδες (π.χ. κλινικές γέλιου, κινητές μονάδες χιούμορ, λέσχες γέλιου, κλινικοί κλόουν, ψυχολόγοι, κοινωνικοί παιδαγωγοί, μάνατζερ εξειδικευμένοι στο γέλιο κλπ). Στις ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες, το οικονομικό και βιοτικό επίπεδο επιτρέπει σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού να απευθύνονται στους «ειδικούς», στους επιστήμονες και σε κάθε μορφής εμπορευματοποιημένες «πηγές γέλιου», προκειμένου να ικανοποιήσουν την ανάγκη για ευχάριστη ψυχική διάθεση και ψυχική ευφορία.

Θα μπορούσαμε, ενδεχομένως, να υποθέσουμε ότι μέσα σε αυτή τη συνεχώς αυξανόμενη «αγορά γέλιου» ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητεί τη «χαμένη» του κοινωνική και ψυχοσωματική ευεξία και ισορροπία. Στις ανεπτυγμένες κοινωνίες κυριαρχούν ο ορθολογισμός, η γραφειοκρατική οργάνωση, η πίεση για προσαρμογή, η απαίτηση για υψηλές επιδόσεις, οι γρήγοροι ρυθμοί, το κυνήγι των καταναλωτικών αγαθών, οι εντάσεις, οι ανταγωνιστικές σχέσεις, η αποξένωση, το άγχος, η ανασφάλεια, οι μεταβολές και η ρευστότητα στο σύστημα αξιών. Είναι επόμενο, λοιπόν, να περιορίζονται οι ευκαιρίες που προσφέρονται στην καθημερινότητα για χαλάρωση, παιχνίδι, φαντασία, αστεία και γέλιο. Αυτό ίσως εξηγεί τον ισχυρισμό ότι οι άνθρωποι στις ανεπτυγμένες κοινωνίες γελούν πολύ λιγότερο σε σύγκριση με άλλες εποχές.

Νίκος Ι. Χανιωτάκης (2011). Παιδαγωγική του χιούμορ. Αθήνα: Πεδίο, 2011, 72-73 (διασκευή)

Κείμενο 2

(Μέρα χωρίς γέλιο, μέρα χαμένη)

Ο άνθρωπος είναι «ζώον γελαστικόν», έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες, προσδίδοντάς του μια ιδιότητα (τη δυνατότητά του να γελά) που τον ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα όντα, όπως ακριβώς η νόηση και η γλώσσα. Γι’ αυτό και ο Φρόιντ, ο διάσημος ψυχαναλυτής, υποστηρίζει ότι το γέλιο απελευθερώνει ένα μεγάλο πλεόνασμα ενέργειας που παραμένει φυλακισμένο στον οργανισμό. Και από την άλλη, ο φιλόσοφος Νίτσε θεωρεί ότι ο άνθρωπος που γελά προστατεύει την πνευματική του υγεία, η οποία διαταράσσεται από δύο επικίνδυνα συναισθήματα: τον φόβο και την οργή.

Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι αρκετές επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν τις ευεργετικές ιδιότητες του γέλιου, κάτι που ο ποιητής Ε. Ε. Cummings συνοψίζει πολύ εύστοχα σε μια φράση: «Η πιο σπαταλημένη ημέρα είναι εκείνη που δε γελάσαμε».

Τ. Αποστολάτου, «Μέρα χωρίς γέλιο, μέρα χαμένη», ιστοσελίδα περ. Vita, 02.10.2014 (διασκευή)

                                                                                                                                            

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου

(Μονάδες 15)

Α2α. Ποιοι λόγοι, σύμφωνα με το πρώτο κείμενο, ωθούν τον σύγχρονο άνθρωπο στις εμπορευματοποιημένες «πηγές γέλιου» (60-80 λέξεις)

(Μονάδες 15)

Α2β. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο στη δεύτερη (Εκείνο… ευφορία) και στην τρίτη παράγραφο (Θα μπορούσαμε… άλλες εποχές) του πρώτου κειμένου.

(Μονάδες 5)

Α3. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της τρίτης παραγράφου (Θα μπορούσαμε… άλλες εποχές) του πρώτου κειμένου;

(Μονάδες 5)

Β1α. Να δημιουργήσετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων, χρησιμοποιώντας τις ακόλουθες λέξεις/φράσεις των κειμένων με την έντονη γραφή: σύγχρονος άνθρωπος, άγχος, απελευθερώνει, συναισθήματα, ευεργετικές ιδιότητες του γέλιου.

(Μονάδες 5)

Β1β. «Η πιο σπαταλημένη ημέρα είναι εκείνη που δε γελάσαμε»

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω πρόταση, να δημιουργήσετε μία παράγραφο 50-60 λέξεων.

(Μονάδες 5)

Β2α. Να επισημάνετε στα κείμενα τρία παραδείγματα μεταφορικής/ συνυποδηλωτικής χρήσης της γλώσσας και να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.

Β2β. Να επισημάνετε στο πρώτο κείμενο τρεις όρους ειδικού/επιστημονικού λεξιλογίου και να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.

(Μονάδες 10) 
Γ. Σε άρθρο που θα δημοσιευθεί στη σχολική εφημερίδα να γράψετε τι είναι το χίουμορ και πώς επιδρά στη ζωή μας (400-500 λέξεις).
(Μονάδες 40)